Zoals altijd vind ik troost en inspiratie in het lezen van boeken. En elke keer als ik iets lees wat bij me binnenkomt, me verlicht en een inzicht geeft waarvan ik wilde dat ik het jaren eerder geweten had, wil ik de schoonheid van deze woorden delen met iedereen die het horen wil. Juist in deze tijd, waar het nieuws me dagelijks tot tranen roert zijn mijn boeken mijn houvast, mijn vlucht, maar ook mijn manier om zo veel mogelijk rust te bewaren.
Wat mij vandaag inspireerde tot schrijven is het fantastische boek van Clarissa Pinkola Estés, De ontembare vrouw.
Opgesloten in huis, met twee kinderen, een man, een hond en een kat, vind ik het nogal druk. Vier planningen later heb ik het zo weten te organiseren dat ik twee uur per dag alleen ben, soms zelfs drie! Ik vind mezelf doorgaans een goede moeder, maar heb een korter lontje en ben een vrouw die ruzie zoekt als ik niet regelmatig even tot mezelf kan komen.
De afgelopen dagen ontstond er wat meer wrijving dan gemiddeld. Dat betekent meestal dat bij mij de hormonen een rol gaan spelen. De reden dat ik dit opschrijf is omdat ik me kan voorstellen dat er in veel huishoudens extra frictie ontstaat als die lieve geduldige en alles regelende mama, even wat scherper uit de hoek komt. Mijn mooie inzicht dankzij de ontembare vrouw kan rust geven in turbulente tijden, houvast en vooral zelfliefde en begrip.
Kort mijn achtergrond en verklaring voor mijn enorme behoefte aan kennis op dit vlak.
Jarenlang heb ik maandelijks ruzie gemaakt, negen jaar met mijn ex en nu alweer 13 jaar met mijn man. Vermoeiend en vol zelfverwijt en vruchteloze pogingen ondernemend om mezelf onder controle te houden werkten niet of onvoldoende. Telkens vroeg ik mij af, ligt dit nou aan mij of zie ik juist extra scherp rond deze tijd van de maand. Als ik hetzelfde gedrag vertoon bij twee mannen die niet meer van elkaar kunnen verschillen dan de zon en de maan, zal het toch wel aan mij liggen? Sinds een half jaar, wordt mij helder dat juist in deze week mijn hormonen mij iets duidelijk proberen te maken. En Estés is de eerste die mij hierin bevestigt:
In een stuk waar zij praat over de eenzaamheid van de vrouw. Hoe de vrouw deze eenzaamheid van tijd tot tijd nodig heeft om weer “naar het innerlijk zelf te kunnen luisteren en om raad en leiding te vragen die in het rumoer van het dagelijks leven anders niet hoorbaar zouden zijn geweest. Vrouwen uit vroeger tijden maar ook vrouwen van nu hebben een heilige plaats die bestemd is voor bezinning en raadpleging. Men zegt dat deze plaats van oudsher gekozen werd tijdens de menstruatie van de vrouw, want in die periode leeft een vrouw veel dichter bij haar zelfkennis dan gewoonlijk; het membraan tussen de onbewuste en de bewuste geest wordt aanzienlijk dunner. Gevoelens, herinneringen en gewaarwordingen die normaal door het bewustzijn worden geblokkeerd, worden nu zonder weerstand geregistreerd.”
Estés is een Jungiaans analytische therapeut en zij vervolgt: “Mijn ervaring met het analyseren van vrouwen doet me vermoeden dat veel van de menstruele geprikkeldheid van vrouwen niet alleen maar een lichamelijk syndroom is, maar evenzeer kan worden toegeschreven aan het feit dat ze gedwarsboomd worden in hun behoefte voldoende tijd vrij te maken en weer op krachten te komen en zich te vernieuwen.”
Ze heeft het over bepaalde stammen waar voor vrouwen een gedwongen rituele verbanning zou bestaan tijdens de maandelijkse periode. Iedere vrouw, als de tijd daar was zou “met bedroefd hangend hoofd het dorp verlaten, tot ze uit het zicht verdwenen was tenminste, en dan opeens de hele weg giechelend het pad af zou huppelen.” Doe mij maar een rituele verbanning van een dag of vijf. Waarbij ik op het moment dat ik het schrijf denk, dat kan ik mijn jongens niet aan doen, schuldgevoel, mijn o zo bekende vijand.
Hoe helpt dit inzicht mij? Als eerste de bevestiging dat mijn hormonen mij iets ongelofelijk krachtigs geven namelijk een dieper contact met mijn wilde natuur. Met alles wat minder zichtbaar is maar daarmee niet minder relevant. Het leert mij dat juist in deze periode inkeer noodzakelijk is enerzijds omdat het anders naar buiten knalt, anderzijds omdat het prachtige inzichten oplevert. Luister ik echt naar mezelf dan wordt mij duidelijk dat ik normaal gesproken veel te weinig tijd voor mezelf vraag. Dat ik alleen maar aan het zorgen ben, dat ik het koud heb omdat ik zoals mijn analytisch leertherapeut zo mooi zegt, ik al mijn warmte weggeef in plaats van ook wat voor mezelf te houden. Dat mijn verlangen om echt gezien te worden door mijn man, hoe onredelijk ik het ook verwoord door mijn hormonen niet onredelijk is.
De vraag blijft vooral, door wie wil ik echt gezien worden, ik ben de enige die eerst aandacht aan zichzelf moet geven voordat ik überhaupt weet wat ik nodig heb. Dat kan ruimte vragen voor mezelf betekenen of een telefoontje naar mijn lieve zus of een lieve vriendin en dan ten diepste begrepen worden. Het rechtvaardigt niet mijn door verminderde zelfbeheersing ingegeven confrontaties, wel mag ik zien wat mijn onderliggend verlangen is.
Hoe ik daaraan ga tegemoet komen is een volgende stap. Eerst maar eens al giechelend op weg naar mijn heilige plaats de slaapkamer, helemaal alleen met mijn boeken om me heen, en mijn telefoon, mocht ik toch nog even onredelijk willen doen tegen mijn moeder.